ZAKOŃCZENIE DEBATY NAD PROJEKTEM PROGRAMU ROZWOJU ROZTOCZA

Spotkanie w Janowie Lubelskim zakończyło debatę publiczną nad projektem „Programu Rozwoju Roztocza – województwo lubelskie”. W pięciu spotkaniach wzięło udział ok. 260 osób, reprezentujących samorządy, przedsiębiorców i organizacje społeczne z terenu Roztocza.

Prace nad projektem Programu trwają od 2021r. i są prowadzone oraz koordynowane przez Departament Strategii i Rozwoju UMWL.

Prezentacja projektu Programu

Podstawowe założenia Programu Rozwoju Roztocza zaprezentował Michał Mulawa, Wicemarszałek Województwa Lubelskiego. Podkreślił, że prace nad tym dokumentem trwają już od niemal dwóch lat, z zaangażowaniem samorządów i szerokiego grona ekspertów. Zwrócił uwagę na kilka kwestii kluczowych dla realizacji Programu:

Zarząd Województwa Lubelskiego od 2019r. wdraża filozofię zrównoważonego rozwoju, rozumianego jako dbałość o równomierny rozwój każdej części regionu. W związku z tym wiele działań spójnych z kierunkami Programu Rozwoju Roztocza jest już realizowanych. Przykładem może być „ofensywa drogowa”, czyli modernizacja ok 150 km dróg wojewódzkich na terenie Roztocza czy dedykowane środki z programu regionalnego dla miast powiatowych i powiązanych z nimi bezpośrednio gmin;
bardzo istotnym czynnikiem jest dobra współpraca, i to zarówno pomiędzy różnymi poziomami administracji, jak i współpraca z przedsiębiorcami i organizacjami pozarządowymi. Ważną inicjatywą było powołanie Stowarzyszenia Samorządów Euroregion Roztocze, które skupia już 59 samorządów i realizuje wiele interesujących inicjatyw. Należy też podkreślić, że Roztocze jest wspólną sprawą dla dwóch regionów: lubelskiego i podkarpackiego, które chcą urzeczywistniać ideę „Roztocza bez granic”;
środowisko i krajobraz to kluczowe walory Roztocza, decydujące o jego atrakcyjności turystycznej. Należy dbać o te walory, ale równocześnie umiejętnie z nich korzystać dla rozwijania dochodowych branż gospodarczych. Chodzi przede wszystkim o tworzenie atrakcji, które będą przyciągać turystów na Roztocze przez cały rok, wykorzystanie energii słonecznej do produkcji energii, czy wykorzystania surowców rolnych na cele żywnościowe i nieżywnościowe.

Oprócz prezentacji projektu Programu uczestnikom spotkań zaprezentowano trzy ważne dla Roztocza inicjatywy:

przedstawiciele Euroregionu Roztocze przybliżyli historię powstania Stowarzyszenia oraz podejmowane działania. Obecnie największym wyzwaniem Euroregionu oraz powstałego na jego bazie Roztoczańskiego Związku Powiatowo-Gminnego jest realizacja projektu „Rowerowe Roztocze”. W ramach projektu powstanie 131 km ścieżek rowerowych uzupełniających Centralny Szlak Rowerowy Roztocza, a dedykowane wsparcie ze środków programu regionalnego to 47,8 mln Euro;
przedstawiciele Lubelskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej zaprezentowali proces opracowania Turystycznej Marki Roztocze oraz zasady jej działania;
przedstawiciele Lubelskiego Regionalnego Funduszu Rozwoju przedstawili nowy produkt finansowy skierowany do przedsiębiorców pod nazwą „Zainwestuj na Roztoczu”.

Główne wątki w dyskusji

Uczestnicy spotkań docenili inicjatywę opracowania Programu Rozwoju Roztocza, który pozwoli na skoordynowanie działań administracji oraz partnerów społecznych i gospodarczych. Wśród wątków które powtarzały się w dyskusji znalazły się:

przyroda jest ważnym walorem Roztocza, co zostało potwierdzone włączeniem tego obszaru do Międzynarodowej Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO oraz ustanowieniem wielu form ochrony. Powoduje to, że działania prorozwojowe na Roztoczu muszą być prowadzone w sposób umiejętny i kreatywny, jednak ochrona przyrody i rozwój gospodarczy nie stoją ze sobą w sprzeczności;
obok przyrody ważnym atutem Roztocza jest naturalny krajobraz, który również powinien podlegać ochronie;
niezbędne jest kontynuowanie działań na rzecz stworzenia spójnej, rozległej sieci ścieżek rowerowych, które będą doprowadzać turystę do atrakcyjnych miejsc. Wymaga to dobrej współpracy wielu podmiotów (samorządów, lokalnych grup działania), które zamierzają realizować tego typu infrastrukturę;
na Roztoczu niezbędne jest wydłużenie sezonu turystycznego. Poza turystyką rowerową rozwijają się sporty zimowe czy wodne. Nadal mało eksploatowanym potencjałem są zasoby kultury, które są istotne zarówno dla zachowania tożsamości lokalnej, jak i rozwijania segmentu gospodarki – przemysłów kultury. W niewielkim stopniu promowane są również kulinaria (produkty regionalne, produkty tradycyjne, winiarstwo), choć Roztocze słynie z dobrej jakości produktów rolnych;

w kontekście rozwoju turystyki istotne są działania szkoleniowe i doradcze dla osób, które chcą rozpocząć działalność w tym sektorze, lub rozwijać już funkcjonujące przedsiębiorstwo, a także dalsze działania promujące Roztocze w Polsce;
funkcja uzdrowiskowa jest postrzegana jako bardzo duża szansa na zdynamizowanie rozwoju lokalnego, jednak jednostki lokalne (gminy, powiaty) nie będą w stanie samodzielnie udźwignąć zadań związanych z inwestycjami w zakłady lecznicze;
magnesem dla turystów jest turystyka wodna, dlatego należy zadbać o warunki do rozwoju turystyki kajakowej oraz tworzenie nowych zbiorników wodnych i uatrakcyjnianie ich infrastruktury wypoczynkowej. Ponadto, zbiorniki wodne powinny pełnić funkcję retencyjną;
kluczowym czynnikiem powodzenia realizacji Programu jest wola do podjęcia określonych działań, a także konsekwentne ich realizowanie. W tym kontekście istotna jest faktyczna, codzienna współpraca różnych instytucji i osób;
mimo widocznej poprawy infrastruktury drogowej wciąż istnieją odcinki wymagające modernizacji lub realizacji obwodnic

To nie koniec prac

Projekt dokumentu zostanie poddany ocenie oddziaływania jego zapisów na środowisko. Po opracowaniu raportu przeprowadzone zostaną konsultacje społeczne według wymogów ustawowych. Będzie to kolejna okazja do przekazania uwag i spostrzeżeń.

Wszystkie refleksje i uwagi – zarówno te przedstawione podczas debaty jak i te, które zostaną zgłoszone podczas konsultacji społecznych – będą wzięte pod uwagę przy formułowaniu ostatecznych zapisów Programu Rozwoju Roztocza.

Galeria

Spotkanie w Kraśniku_05_03_2024